Vergunningverlening weer in de lift

Sharing is caring!

Ik lees steeds meer berichten over een stagnerende vergunningverlening in de woningnieuwbouw. De vraag naar nieuwbouwwoningen blijft echter onveranderd groot, maar de voor deze vraag nodige nieuwbouw blijft achter. Ik zal in dit blog nader ingaan op de vergunningverlening voor dit en komend jaar.

Situatie

Tussen november 2015 en mei 2016 nam het voortschrijdend jaartotaal van de vergunningverlening voor nieuwbouwwoningen sterk af, van bijna 55.000 naar nog geen 43.000 verleende bouwvergunningen. Een afname van bijna 22% in slechts 7 maanden tijd. Vanaf dat moment is de vergunningverlening echter weer toegenomen en kwam in oktober op een totaal uit van ruim 49.000 in een jaar tijd. Voor geheel 2016 lijkt het totaal aantal verleende bouwvergunningen voor nieuwbouwwoningen zelfs op of misschien wel boven de 50.000 uit te komen. De vraag is dus hoe deze daling en stijging te verklaren zijn?

Groei verkoop bouwkavels

Om een antwoord op de hierboven gestelde vraag te krijgen, moet eerst gekeken worden naar het aantal verkochte bouwkavels. Een bouwkavel wordt namelijk veelal voor de vergunningaanvraag verkocht. Ontwikkelingen in de vergunningverlening volgen hier doorgaans een aantal maanden later op. Het Kadaster publiceert maandelijks cijfers over het aantal akten van overgedragen bouwkavels dat zij geregistreerd heeft. Bouwkavels voor appartementen zijn hierin niet opgenomen. Uit de cijfers van het Basisregistraties Adressen en Gebouwen (kortweg BAG) blijkt dat 58% van alle verleende vergunningen het eerste halfjaar van 2016 voor eengezinswoningen was. Door de cijfers van het Kadaster naast die van het BAG te leggen wordt dan inzichtelijk hoe deze twee zich tot elkaar verhouden.

Te zien is dat het aantal akten van overgedragen bouwkavels in de eerste helft van 2016 nog steeds groeide, terwijl de vergunningverlening juist aan het dalen was. Het zou dus goed kunnen dat dit een reden is waarom het aantal verleende vergunningen recentelijk weer toegenomen is. Geheel dekkend is deze gedachtegang echter niet. De daling van de vergunningverlening, die eind 2015 ingezet werd, is namelijk in de verkoop van bouwkavels niet te zien.

Voortschrijdend 12-maandstotaal totaal aantal verleende bouwvergunning en aantal akten van overgedragen bouwkavels

Bron: CBS/BAG/bewerking BouwKennis, december 2016

Bron: CBS/BAG/bewerking BouwKennis, december 2016

EPC naar 0,4 sinds begin 2015

Een andere verklaring voor de grote toename van het aantal verleende vergunningen voor woningbouw is het feit dat per 1 januari 2015 de EPC-normen voor nieuwbouwwoningen verlaagd zijn naar 0,4. Door deze strengere normen ten aanzien van energieprestatie van woningen is het aannemelijk dat er eind 2014 nog snel een groot aantal vergunningaanvragen ingediend is, die nog behandeld worden in het licht van de minder strenge EPC-regels.

De maandelijkse cijfers van het CBS gaan juist over het aantal verleende vergunningen. Deze hebben de gehele behandelingsprocedure doorlopen. De periode voor een reguliere procedure is 8 weken, terwijl een uitgebreide procedure tot wel 6 maanden kan duren. Juist in het begin van 2015 was er een flinke stijging te zien van het aantal verleende vergunningen. Van een groot deel van deze vergunningen zal de aanvraag dus voor 1 januari 2015 ingediend zijn. Aan de kant van de gemeentes, die het grote aantal vergunningaanvragen moeten behandelen, zorgt dit voor een grote administratieve druk. Dit resulteert ertoe dat de behandeling van de aanvragen uitgesmeerd werd over de eerste twee kwartalen van 2015. Dat er daarna sprake is van een daling is dan ook goed te verklaren: door de grote druk om voor 1 januari de aanvraag ingediend te hebben, was er bij ontwikkelende partijen daarna weer tijd om nieuwe projecten op te starten. Logischerwijs worden er in zo’n periode relatief weinig vergunningaanvragen ingediend. Na 1 januari 2015 ontstond er dus een dip in de vergunningaanvraag, wat enkele maanden later in een dip in het aantal verleende vergunningen resulteert.

De vergunningverlening loopt in het tweede kwartaal van 2015 flink terug. Dit werd vooral veroorzaakt doordat er fors minder vergunningen voor koopwoningen van bouwers voor de markt verleend werden. Zoals in de vorige alinea beschreven, geeft de vergunningverlening een blik op het verleden en geeft een overzicht van het aantal vergunningaanvragen dat tot een halfjaar daarvoor ingediend is.

Bij koopwoningen van bouwers voor de markt zet de daling in juli 2015 in, een halfjaar na de aanscherping van de EPC-normen. Vanaf juni 2016 begint het aantal verleende vergunningen dan weer te stijgen. Al met al laat dit zien dat in 2015 veel minder vergunningaanvragen ingediend moeten zijn dan in 2014.

Voortschrijdend 12-maandstotaal totaal aantal verleende bouwvergunning naar type aanvrager en type woning

Bron: CBS/bewerking BouwKennis, december 2016

Bron: CBS/bewerking BouwKennis, december 2016

Vergunningverlening terug op normaal peil?

Dat de vergunningverlening in de tweede helft van 2016 weer aan het stijgen is, komt dus doordat er in de eerste helft van 2016 weer veel vergunningaanvragen ingediend zijn. Deze groei komt doordat bouwers voor de markt weer meer bouwvergunningen verleend kregen en doordat de vergunningverleningen aan particuliere opdrachtgevers al sinds begin 2014 maand-op-maand aan het toenemen is. Door dit herstel lijkt de vergunningverlening weer terug te zijn op een normaal peil.

Toch moet er opgemerkt worden dat dit nog lang niet voldoende is om de bevolkingsgroei en daarmee de toename van het aantal huishoudens op te vangen. Het EIB waarschuwde eind oktober 2016 namelijk al dat de plancapaciteit in de meeste provincies ontoereikend is om de trendmatige groei van de woningvraag op te vangen. Er zullen dus (veel) meer bouwlocaties beschikbaar moeten komen om de schaarste niet nog verder op te laten lopen dan nu al het geval is. Daarnaast bestaat ongeveer de helft van de totale plancapaciteit uit zachte plannen waarover nog geen bestuurlijke overeenkomst is bereikt. De realisatie van deze plannen vergt nog zeker enkele jaren en daarnaast is het nog maar zeer de vraag of ze überhaupt wel tot uitvoering zullen gaan komen. Een niet onbelangrijk deel lijkt namelijk niet overeen te komen met de provinciale beleidskaders, waarin ontwikkelingen sterk binnen bestaande, al sterk verstedelijkte contouren moeten plaatsvinden. Kortom: er is dus nog veel werk aan de winkel om de bouwproductie in lijn met de huishoudensgroei te krijgen.

Sharing is caring!

Wekelijks updates ontvangen

BouwKennis maakt strategische
marketinginformatie voor de bouwsector eenvoudig.

Schrijf je nu in
Visual-Nieuws_Bouwkennis

© Bouwkennis B.V.   |   Alle rechten voorbehouden

WordPress Cookie Plug-in door Real Cookie Banner